Brezilya'da tarihinin en kanlı uyuşturucu operasyonu

Rio de Janeiro'nun kenar mahallelerinden birinde salı sabahı başlayan geniş çaplı polis operasyonu, Brezilya'nın yakın tarihindeki en kanlı olaylardan birine dönüştü.

Uyuşturucu çetelerine yönelik baskında en az 132 kişi hayatını kaybetti. Ölenler arasında dört polis de bulunuyor.

Tanıklar, gece boyunca gönüllülerin 50 ila 60 cesedi ormanlık alandan çıkardığını anlattı.

Bazı cesetler kimlik tespiti kolay olsun diye iç çamaşırlarına kadar soyulmuş, bazıları ise beyaz çarşaflarla örtülmüştü.

ÇATIŞMALAR SABAHA KARŞI BAŞLADI

Mahalle sakinleri, sabaha karşı 03.30 sularında köpeklerin havlamasıyla uyandıklarını, ardından internet ve elektriğin kesildiğini söyledi.

Gün ağarmadan önce silah sesleri her yandan duyulmaya başladı.

2 BİN 500 POLİS OPERASYONA KATILDI

Yaklaşık 2 bin 500 polis, zırhlı araçlarla bölgeye girdi. Uyuşturucu baronlarının sığınağı olduğu düşünülen alanlarda çatışmalar çıktı.

Polis helikopterleri havadan destek verirken, çete üyeleri de drone'larla patlayıcılar bıraktı ve sokaklarda araçları ateşe vererek barikatlar kurdu.

MAHALLE SAKİNİ DEHŞETİ ANLATTI

Bir mahalle sakini, 'Çocuklarımı evin en güvenli köşesine sakladım. Dışarıda neler olduğunu bilmiyorduk, sadece silah sesleri vardı' diyerek dehşeti anlattı.

Okullar tatil edildi, sağlık merkezleri kapandı ve iş yerleri kepenk indirdi.

OPERASYONUN ASIL HEDEFİ NEYDİ?

Operasyonun hedefi, ülkenin en güçlü suç örgütlerinden Kırmızı Komando (Comando Vermelho) liderlerinden birini yakalamaktı.

Ancak Rio Eyaleti Kamu Güvenliği Sekreteri Victor Santos, 'Ana hedefi yakalayamadık. Alt kademedekileri canlı kalkan olarak kullanıyor.' dedi.

Vali Claudio Castro ise operasyonu 'başarılı' ilan ederek 113 kişinin gözaltına alındığını, 118 silah ve bir ton uyuşturucu ele geçirildiğini duyurdu.

LULA'YI ŞOKE EDEN ÖLÜ SAYISI

Cumhurbaşkanı Luiz Inacio Lula da Silva'nın, adalet ve güvenlik bakanlarından oluşan bir heyeti acil olarak Rio'ya gönderdiği açıklandı. Lula'nın 'ölü sayısı karşısında şoke olduğu' belirtildi.

OPERASYON BAŞARIYA ULAŞTI MI?

Vali Castro, sosyal medyada yaptığı paylaşımda operasyonu 'narko-terörizme karşı mücadele' olarak tanımladı.

Ancak uzmanlara göre bu tür sert müdahaleler, çetelerin büyümesini durdurmak yerine daha da derinleştiriyor.

Latin Amerika organize suç uzmanı Robert Muggah, 'Bu operasyonlar genelde alt düzey milisleri hedef alıyor, ağın tepesine dokunmuyor. Finansal ağlara, lojistik zincirlerine odaklanmak çok daha etkili olurdu.' dedi.

İKLİM ZİRVESİ ÖNCESİ KANLI OPERASYON

Kanlı operasyon, Brezilya'nın aralık ayında ev sahipliği yapacağı BM İklim Zirvesi (COP30) öncesi ülkenin imajını da sarstı. Zirvenin bir bölümü Rio'da düzenlenecek

Uzmanlar, Vali Castro'nun eski Başkan Jair Bolsonaro'ya yakınlığına dikkat çekerek, operasyonun yaklaşan seçimler öncesi muhafazakar seçmene güç gösterisi niteliği taşıdığını belirtiyor.

ÖLÜLERİN YIĞILDIĞI SOKAKLAR YIKANDI

Operasyonun ardından görevliler, cesetlerin yığıldığı sokakları sabun ve tazyikli suyla yıkadı.

BM İnsan Hakları Ofisi, 'Bu olay, Brezilya'nın yoksul bölgelerinde giderek artan ölümcül polis operasyonları eğiliminin bir parçası. Yetkililere uluslararası insan hakları hukukundan doğan yükümlülüklerini hatırlatıyor ve hızlı, etkili soruşturmalar yürütmeye çağırıyoruz' açıklamasını yaptı.

'BAĞLI ELLER VE İŞKENCE İZİ' İDDİASI

Hayatını kaybedenlerin yakınları, infaz izlenimi veren vakalar olduğunu öne sürdü.

Cesetlerde bağlı uzuvlar, bıçak yaraları ve yüz ile boyun bölgesine isabet etmiş kurşun izleri bulunduğunu belirttiler.

Rio'daki adli tıp merkezinde ailelerle çalışan insan hakları avukatı Guilherme Pimentel, 'Birçok aile, kurbanların bedenlerinde işkenceye dair izler gördüğünü bildirdi' dedi.